بیمه فرزندان با حضور در مسجد
پنجشنبه, ۲۹ مرداد ۱۳۹۴، ۰۹:۳۵ ق.ظ
از
آن زمان که پیامبر اسلام (صلیالله علیه و آله) اولین مسجد را در اسلام،
در نزدیکی شهر مدینه بنا نهاد تاکنون همواره مسجد یکی از مهمترین محلهای
اجتماع مسلمین برای انجام همه کارهایی بوده که نفع آن نصیب همه مسلمانان
میشد، از کارهای سیاسی گرفته تا ازدواج و جلسات درس و مباحثه علمی
گزارشات تاریخی و روایاتی که در این زمینه بهدست ما رسیده همه مؤید این
قول است که هر زمان مشکلی برای مسلمانان یا کشور اسلامی پیش میآمد پیامبر
اسلام (صلیالله علیه و آله) مسلمانان را در مسجد جمع میکرد و به
چارهاندیشی برای رفع مشکلات جامعه اسلامی آن روز میپرداختند.
امروزه یکی از مشکلاتی که گریبان گیر جامعه اسلامی است و میرود تا نسل
جوان جامعه را در معرض سقوط و تباهی قرار دهد، عدم تربیت صحیح فرزندان توسط
خانوادههاست، و به نظر میرسد برای حل این مشکل که واقعاً دغدغه دلسوزان و
رهبران جامعه اسلامی است، باید به مسجد پناه ببریم و راهحل این مشکل را
در آنجا جستجو کنیم.
پدران و مادران در محیط خانه، اولین مربیان فرزندان خویش هستند و میتوانند
با رفتار و عملکرد خویش، آنها را آراسته به مبادی تربیت اسلامی نموده و
آماده ورود به جامعه نمایند. اما مشکل کار اینجاست که خود والدین، اطلاعات
کافی درزمینه چگونگی تربیت فرزندان ندارند، درنتیجه با برخوردهای اشتباهی
که در تعامل با فرزندان انجام میدهند، افرادی را وارد جامعه میکنند که
دارای مشکلات روحی و روانی متعددی هستند.
ازجمله کارهایی که والدین را در تربیت صحیح فرزندان یاری میدهد، حضور آنها
در مساجد است. با این کار هم والدین ممکن است با روشهای صحیح تربیت آشنا
شوند و هم فرزندان آنها در ارتباط با افرادی قرار گیرند، که زمینه تربیت
صحیح آنها فراهم گردد.
حضرت امیرالمؤمنین(علیه السلام) درزمینه منفعت بردن افرادی که به مسجد
رفتوآمد میکنند میفرماید:«مَنِ اخْتَلَفَ إِلَی الْمَسَاجِدِ أَصَابَ
إِحْدَی الثَّمَانِ؛ أَخاً مُسْتَفَاداً فِی اللَّهِ أَوْ عِلْماً
مُسْتَظْرَفاً أَوْ آیَةً مُحْکَمَةً أَوْ رَحْمَةً مُنْتَظَرَةً أَوْ
کَلِمَةً تَرُدُّهُ عَنْ رَدًی أَوْ یَسْمَعُ کَلِمَةً تَدُلُّهُ عَلَی
هُدًی أَوْ یَتْرُکُ ذَنْباً خَشْیَةً أَوْ حَیَاءً [۱] کسی که به مسجدها
رفتوآمد داشته باشد بیکی از هشت خصلت میرسد: بهرهمندی از برادری دینی، و
یا دانشی نیکو، و یا نشانه محکمی از نشانههای حق، و یا رحمتی که به
انتظار وی بوده، و یا سخنی که او را از هلاکتی نجات بخشد، و یا مطلبی که او
را به راه نجات رهبری کند، و یا گناهی را ترک نماید از ترس خدا و یا از
روی شرم و حیا»
حضور والدین به همراه فرزندان خود در مسجد برای اقامه نماز، زمینه را برای
ایجاد امنیت خانوادگی و اجتماعی آماده میکند، زیرا یکی از آثار و برکات
عمدهی نماز «دوری از زشتیها و منکرات» است که خداوند در قرآن به آن اشاره
نموده است.«إِنَّ الصَّلَاةَ تَنْهَی عَنِ الْفَحْشَاءِ
وَالْمُنکَرِ[عنکبوت/۴۵] نماز (انسان را) از زشتیها و گناه بازمیدارد»
بدیهی است خانوادهای که پیوسته در مسجد رفتوآمد دارد و از برکات آن بهره
مند میشوند، خداوند را حاضر و ناظر اعمال خود میدانند و پیوسته اهل
مراقبه از خویشتن بوده و به محاسبهی نفس خود میپردازند. ازاینرو جامعه
از خانواده اهل مسجد و بهطور کلی از مسجدیها نوعی امنیت خاطر احساس
میکند و اعتماد به آنان نسبت به بقیه افراد جامعه بیشتر است. بسیاری از
متخلفان و بزهکاران اجتماعی که بهنوعی امنیت اجتماعی و خانوادگی را به خطر
میاندازند، کسانی هستند که اهل ارتباط باخدا و نماز و مسجد نبودهاند.
مسجد بهعنوان معنویترین محیط موجود در جامعه اسلامی، میتواند مناسبترین
بستر برای تربیت کودکان، نوجوانان و جوانان باشد. اما برای رسیدن به این
هدف رعایت چند نکته ضروری به نظر میرسد:
۱. خدای متعال در قرآن میفرماید:«یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا قُوا
أَنفُسَکُمْ وَأَهْلِیکُمْ نَارًا وَقُودُهَا النَّاسُ وَالْحِجَارَةُةُ
[تحریم/۶] ای کسانی که ایمان آوردهاید خود و خانواده خویش را از آتشی که
هیزم آن انسانها و سنگهاست نگهدارید» ازاینرو والدین پیش از آنکه
وظیفهای در قبال فرزندان خود داشته باشند، موظف به مراقبت از وضعیت خودشان
هستند. بنابراین گام اول برای رسیدن به تربیت شایسته فرزندان، حرکت معنوی
خود والدین است که با رفتوآمد فعال به مسجد به سرانجام خواهد رسید.
٢. در مرحله بعد، والدین علاوه بر تلاشی که انجام میدهند باید این کار را
به فرزندان خود نیز تذکر بدهند و برای جذب آنها بهسوی مسجد این کار را در
برابر آنها انجام دهند تا تصویر تلاش والدین برای رسیدن به نماز جماعت در
ذهن فرزندانشان تکرار شود و آنها را بهسوی این کار ترغیب نماید. از امام
صادق (علیهالسلام) نقلشده که وقتی آیهای که در بالا ذکر شد نازل گردید
مردم از پیامبر اسلام (صلیالله علیه و آله) پرسیدند چگونه اهل خود را از
آتش حفظ کنیم، آن حضرت فرمود:«اعْمَلُوا الْخَیْرَ وَ ذَکِّرُوا بِهِ
أَهْلِیکُمْ وَ أَدِّبُوهُمْ عَلَی طَاعَةِ اللَّه [۲] کارهای خیر انجام
دهید و خانوادههایتان را به آن یادآور شوید و آنها را بر بندگی خدا ادب
نمائید.»
٣. مرحله سوم که بیشتر بر عهده مسئولین مسجد است، فراهم آوردن محیطی مناسب
برای کودکان، نوجوانان و جوانان است. محیطی که امر تربیت را بر اساس
آموزههای دینی مهیا سازند و در عین جذابیت، رشد فکری، معنوی و تربیتی او
را سامان بخشد.
نتیجه آنکه، درهرصورت باید گفت مسجد به دلیل معنویت حاکم بر آن، میتواند
بهترین بستر برای تربیت فرزندان ما باشد، بهشرط آنکه والدین، خود را مقید
به حضور در مسجد کنند تا از این رهگذر فرزندان آنها نیز اهل مسجد شوند و از
سوی دیگر مسئولین مسجد، در قالب برنامههای جذاب و اسلامی، محیط را
بهگونهای آماده کنند که زمینه برای شکوفا شدن بعد تربیتی مسجد در دوره
حاضر آماده باشد و والدین و فرزندان آنها همانگونه که حضرت امیر (علیه
السلام) میفرماید بتوانند از مسجد بهعنوان محیطی برای آموزش و تربیت
استفاده کنند و آیندهای سعادتمند را برای فرزندان خود و جامعهی اسلامی
رقم بزنند.
پینوشت
۱. شیخ صدوق، الخصال، ج ۲، ص ۴۰۹
۲. میرزا حسین نوری، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ج ۱۲، ص
۹۴/۰۵/۲۹